معرفی ۳ هنرمند نامدار موسیقی به عنوان گنجینه‌های زنده بشری

استاد ابراهیم قنبری مهر، استاد محمد اسماعیلی و عاشیق سلجوق شهبازی سه هنرمند نامدار موسیقی ایران، به‌ عنوان «گنجینه زنده بشری در موسیقی ایرانی» در فهرست حاملان میراث ناملموس (نادره‌کاران) معرفی شدند.

به گزارش ایسنا، به نقل از  روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی؛ کمیته ملی ثبت میراث ناملموس با حضور فرهاد نظری -مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی و کارشناسان حوزه ثبت سازمان میراث‌فرهنگی-، دوشنبه ۱۸ دی ماه در سالن فجر تشکیل جلسه داد و حدود ۶۰ پرونده از استان‌های مختلف را در حوزه میراث ناملموس ارزیابی کرد.

در این جلسه سه هنرمند نامدار موسیقی ایران به عنوان گنجینه‌های زنده بشری در فهرست حاملان میراث ناملموس معرفی شدند.

فرهاد نظری در این باره گفت: «ابراهیم قنبری مهر» استادی بی‌نظیر در صنعت هنر است. او در مرداد ماه  ۱۳۰۷ در تهران متولد شد و یکی از قدیمی‌ترین سازنده‌های ساز در ایران به شمار می رو. به دلیل نبوغی که در موسیقی داشت توانست سازنده تمام ابزار و آلات موسیقی ایرانی باشد.

مدیر کل آثار تاریخی کشور تاکید کرد: قنبری مهر به واسطه روحیه  نوآور خود، در سازهای ایرانی تغییراتی ایجاد کرد تا مشکلات این سازها را کمتر یا کلا برطرف کند. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به تنظیم فاصله گوشی، ثابت کردن خرک سه‌تار، تثبیت پرده‌های تار و سه‌تار با فلز، تغییر سرپنجه تار و سه‌تار به قالب گیتار، ایجاد شیار در اطراف دهانه کاسه و نقاره تار، طراحی ساز کروماتیک سنتور، تغییرات در سازهای قانون و کمانچه اشاره کرد.

از کارهای منحصر به فرد او، ابداع تکنیکی زیبا در تزئین سازها با بهره‌گیری از تلفیق ورق برنج و چوب‌های زینتی معروف به «مِهرکاری» است که استادان سازنده ساز، نام آن را از پسوند فامیل قنبری‌مهر گرفته‌اند.

قنبری‌مهر در اوایل دهه هفتاد، با اندازه‌گیری نسبت نوازنده به ساز در نقاشی‌های ظروف به‌جای مانده از دوره ساسانی، بربط‌هایی را مشابه بربط‌های آن دوره، به دو صورت متفاوت، یکی با صفحه پوستی و دیگری با صفحه چوبی ساخت.

مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی کشور همچنین  به ویژگی‌های محمد اسماعیلی به عنوان یکی از نامداران موسیقی ایران اشاره کرد و افزود: «محمد علی اسماعیلی» نوازنده تمبک نیز از جمله نامدارانی است که در فهرست گنجینه‌های زنده بشری ثبت شد. شیوه نوازندگی محمد اسماعیلی شیوه حسین تهرانی است. محمد اسماعیلی از امکانات تمبک مانند چوب، گرفت‌های تمبک استفاده کامل می‌کند. محمد اسماعیلی سابقه طولانی در تکنوازی و همراهی با ارکستر دارد. دونوازی‌های (سؤال و جواب) وی با سنتور فرامرز پایور از آن جمله است.

محمد اسماعیلی دارای مدرک درجه یک هنری، معادل دکترا است. وی حدود ۱۵ قطعه فانتزی روی ریتم‌های ایرانی تنظیم کرده که معروفترین آن‌ها قطعه‌ای به نام رونماست.

نظری، عاشیق سلجوق را خالق، شاعر، آهنگساز و نوازنده ماهر عاشیقی معرفی کرد و گفت: «عاشیق سلجوق شهبازی» بنیانگذار "خانه ایران عاشیقلاری" است. وی در سال ۱۳۴۱ در روستای آغچاقشلاق شهرستان میانه متولد شد. وی یکی از نامدارترین عاشیق های آذربایجان است که علاوه بر مهارت در اجرای سروده های مختلف عاشیق دارای تالیفات و ترجمه‌های بسیاری در حوزه عاشیق است. آن طور که کارشناسان معتقدند این هنرمند، مسلط ترین عاشیق زنده ایران محسوب می‌شود و از بیشترین محفوظات برخوردار است و شاگردان بسیاری نیز تربیت کرده است.

از رکوردشکنی لغو کنسرت‌ها تا بدرقه نامهربانانه منوچهر لشگری و کنسرت با ماسک شیمیایی

هفته گذشته موسیقی کشورمان شرایط عجیبی را پشت سر گذاشت و شاهد چهار لغو کنسرت بود که هرکدام به دلیلی روی دادند. این در حالی بود جامعه موسیقی؛ منوچهر لشگری آهنگساز و نوازنده ویولن را نیز از دست داد که در میان بی‌مهری دست‌اندرکاران خانه موسیقی و مسئولان و اهالی این حوزه تشییع شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، جامعه موسیقی ایران هفته گذشته شاهد انتشار خبر چهار لغو کنسرت بود که غیر از یک اجرا، بقیه به دلیل شرایط سیاسی پیش آمده در کشورمان بودند. اولین خبر لغو کنسرت در یک هفته اخیر به اجرای پروژه سیمرغ به آهنگسازی حمید متبسم و خوانندگی همایون شجریان در فرانسه مربوط می‌شد.  

قرار بود این اجرا در جریان جشنواره پارسی‌زبانان اروپا در سالن یونسکو پاریس برگزار شود که همایون شجریان و حمید متبسم با انتشار نامه‌ای سرگشاده عنوان کردند: «دوستان و علاقمندان گرامی، متأسفانه باید به اطلاعتان برسانیم، کنسرت سیمرغ، که قرار بود در سالن یونسکوی پاریس برگزار بشود، باوجود آمادگی گروه برای حضور و اجرای این کنسرت به دلیل مشکلات هماهنگی با این سالن و عدم هماهنگی برنامه‌گذار با مدیریت ارکستر سیمرغ، جهت انتخاب سالنی جدید و مناسب و در شأن شما عزیزان، برگزار نخواهد شد.»

لغو کنسرت پرواز همای در اراک دومین خبر در این زمینه بود. همای قرار بود 10 دی در اراک کنسرتی را برگزار کند اما به دنبال شرایط سیاسی که در هفته گذشته به وجود آمد این اجرا لغو شد و پس از چند روز اعلام شد که 20 دی در همین شهر برگزار خواهد شد. البته محسن شریفی (مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد استان مرکزی) در گفتگو با یکی از رسانه‌های رسمی داخلی دلیل لغو این اجرا را نقص فنی در سالن برگزاری کنسرت عنوان کرده بود. ارکستر مجلسی ایران به رهبری منوچهر صهبایی نیز که قرار بود دوشنبه 11 دی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شود، لغو شد. هرچند منوچهر صهبایی دلیل لغو این اجرای را ضعف جسمی مدیر ارکستر عنوان کرد.

صهبایی درباره این اتفاق گفته است: متاسفانه طی روزهای گذشته برای همسرم منیژه صهبایی که مدیریت ارکستر را نیز به عهده دارد، ناگهان ضعف جسمانی شدیدی اتفاق افتاد و ما مجبور شدیم بلافاصله وی را به بیمارستان منتقل کرده و او را تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی قرار دهیم. این موضوع تا همین امروز هم ادامه دارد و به دلیل اینکه تمامی هماهنگی‌های مربوط به کنسرت با مدیریت همسرم انجام می‌گرفت از این رو عملا فعالیت‌های ما در روزهای منتهی به کنسرت نیز متوقف شده است. از این جهت تصمیم گرفتیم تا زمان بهبودی کامل وی فعلا تاریخ برگزاری کنسرت را به وقت دیگری موکول کنیم تا هماهنگی مناسب‌تری برای برگزاری کنسرت صورت پذیرد.

این در حالی بود که احسان خواجه امیری نیز که قرار بود ۱۳ و ۱۴ دی کنسرتی را در سالن سینما سپهر ساری برگزار کند به دلیل آنچه «خوب نبودن حال و روز مردم و شرایط نامناسب» عنوان کرده بود، این کنسرت را لغو کرد.

خواجه‌امیری طی یادداشتی در این باره آورده است: «با سلام خدمت هم‌وطن‌های عزیزم. با توجه به شرایط پیش اومده از اونجایی که خیلی از هموطنانم این روزا حالشون خوب نیست صلاح دونستیم کنسرت فردای ساری رو به تاریخ دیگری موکول کنیم که انشالا به زودی اعلام می‌شه. از مسئولین محترم کشور عزیزم هم خواهش می‌کنم یکم بیشتر خودشون رو از مردم بدونن و درک‌شون کنن این روز‌ها ما از استرس زلزله و آلودگی هوا و گرونی‌های لحظه به لحظه و مسایل دیگه پرشدیم امیدوارم هر چه زود‌تر حال مردم کشورم و خوب ببینم.»

در هفته اخیر جامعه موسیقی منوچهر لشگری (آهنگساز ، نوازنده ویلن و فلوت کشورمان) را از دست داد. منوچهر لشگری ظهر دوشنبه 11 دی بر اثر بیماری ریوی در بیمارستان کسرای تهران دار فانی را وداع گفت. او ساخت آثاری برای خوانندگانی چون غلامحسین بنان، جمال وفایی، ناصر مسعودی، کورس سرهنگ‌زاده و بسیاری از خوانندگان دیگر را در کارنامه خود دارد.

لشگری با همکاری شاعران و ترانه‌سرایانی چون نیر سینا، ابراهیم صهبا، بهادر یگانه، محمدعلی بهمنی، معینی کرمانشاهی، مهدخت مخبر، سیمین بهبهانی، تورج نگهبان، هما میرافشار، پرویز خطیبی، ابوالقاسم حالت، عبدالله الفت، حسین شاه‌زهدی و … در مجموع ۲۰۰ اثر باکلام و بی‌کلام از خود برجای گذاشته است.

اما نکته تلخ اینجا بود که مراسم تشییع پیکر منوچهر لشگری چهارشنبه 13 دی از مقابل خانه هنرمندان و در غیبت اهالی موسیقی و دست‌اندرکاران خانه موسیقی و مسئولان این حوزه برگزار شد.

کاوه آفاق نیز نهم دی در حالی جدید‌ترین کنسرت خود را در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار کرد که قطعه «شهر من کو» را به شهر «سردشت» کرمانشاه که در جریان جنگ ایران و عراق شیمیایی شده بود، تقدیم کرد و هنگام اجرای آن نوازندگان گروه‌اش با ماسک‌های شیمیایی، روی صحنه آمدند.

همکاری علی رهبری برای سی و هشتمین فصل هنری با ارکستر فیلارمونیک اسلواکی دیگر خبر جالب توجه هفته اخیر برای موسیقی ایران بود. طبق خبرهای اعلام شده قرار است در روزهای پنجشنبه و جمعه ۲۱ و ۲۲  دی‌ماه علی رهبری با اجرای کنسرتو ویولن خاچاطوریان و سمفونی فانتاستیک برلیوز با ارکستر فیل‌هارمونیک اسلواکی در سالن طلایی براتیسلاوا روی صحنه برود. مراسم اختتامیه سومین جشنواره موسیقی بسطامی نیز طی این هفته در حالی برگزار شد و برگزیدگانش را معرفی کرد که طی آن حسام‌الدین سراج صداوسیما را به بی‌اهمیت جلوه دادن موسیقی ایرانی متهم کرد.

سراج با انتقاد از صداسیما گفت: بی‌اهمیت جلوه دادن موسیقی ایرانی توسط این رسانه بزرگ دل اهالی فرهنگ و ادب را به درد آورده است. در روزگار ما این جشنواره کار اشاعه موسیقی ایرانی را ادامه می‌دهد و قبلا جشنواره‌هایی را دیدیم مثل جشنواره باربد و آن رقابت‌های سالم باعث شده تاکنون موسیقیدانانی را داشته باشیم که به آن‌ها افتخار کنیم.

علیرضا عصار نیز پس یک دوره طولانی دوری از صحنه کنسرت در این هفته طی سه شب شش سانس کنسرت را در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران روی صحنه برد. اجرای قطعه‌ای ویژه با همراهی گروه کر کودکان و نوجوانان نامیرا برای آتشنشانانی که سال گذشته در حادثه پلاسکو جان خود را از دست دادند ازجمله ویژگی‌های این کنسرت بود.

البته عصار در شب اول اجرای خود ضمن ابراز ناراحتی از شرایط سیاسی پیش آمده روزهای اخیر، از مسئولان خواست تا مردم را بیشتر درک کنند و به خواسته‌های آنها اهمیت بدهند.

مشکل هک شدن سایت خانه موسیقی حل شد

سایت خانه موسیقی که از صبح امروز هک شده بود، به حالت عادی بازگشت.

به گزارش خبرنگار ایلنا، سایت خانه موسیقی ایران که صبح امروز (پنجشنبه ۱۴ دی) هک و از دسترس خارج شده بود با رفع مشکلش به حالت عادی بازگشت و در دسترس قرار گرفت.

خانه موسیقی ایران یکی از دو نهاد صنفی اهالی موسیقی محسوب می‌شود که بیش از ۱۶ هزار عضو دارد. این نهاد در ۹ مهر ۱۳۷۸ اعلام موجودیت کرد و در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۷۹ نیز به‌عنوان موسسه‌ای فرهنگی و هنری به ثبت رسمی رسیده است.

هزار صدا به ایرج تقدیم می‌شود

دور بعدی مسابقه هزار صدا در حالی روز شنبه برگزار خواهد شد که دست‌اندرکاران این مسابقه، برنامه‌شان را به مناسبت تولد ایرج خواجه امیری به او تقدیم کرده‌اند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، مسابقه هزار صدا در دور جدید خود با موضوع «مسابقه گروه‌های موسیقی ایرانی» روز شنبه ۱۶ دی از ساعت ۱۸ در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.

این برنامه به مناسبت سالروز تولد ایرج خواجه امیری به او تقدیم می‌شود و همچنین زادروز کریم صالح‌عظیمی (خواننده، ردیفدان و مدرس آواز) نیز گرامی‌داشته خواهد شد.

داروی این دور از برنامه هزار صدا را پیمان سلطانی، پری ملکی و اسماعیل امینی برعهده دارند. این در حالی است که در بخشی از این برنامه امیر مداح (خواننده) و فرامرز کلانتری (نوازنده) نیز به اجرای برنامه خواهند پرداخت.

دور قبلی این مسابقه که چهل و هشتمین دوره از سلسله مسابقات سنتی هزارصدا محسوب می‌شد نیز پانزدهم آذرماه گذشته با داوری علی جهاندار، جهانشاه برومند و غلامرضا طریقی در فرهنگسرای ارسباران برگزار شده بود.